ƏDALƏT MURADOV NİYƏ AZƏRBAYCANIN ADININ YOX EDİLMƏSİNDƏ İSRARLIDIR?-YENİLƏNİR

Rəsmi informasiya agentlikləri də Prezidentin sərəncamına düzəliş etməklə Ədalət Muradova dəstək verirlər…
Hörmətli «Təzadlar»!
Bir müddətdir mətbuatda sizin qaldırdığınız və böyük mübahisə predmeti olan bir məsələyə yenidən qayıtmağımın səbəbi var. Ulu Öndər Heydər Əliyevin gənclərimizə etdiyi bir tövsiyyəni heç vaxt unutmuram. Deyirdi ki, hər bir gənc harada oldusa, mütləq Azərbaycanın adını uca tutmalıdır! Bəli, bizim hər birimiz harada olduqsa, çalışmalıyıq ki, Azərbaycanı tanıdaq, onun adına ucalıq gətirən əməllər sahibi olaq.
Azərbaycanı tanıtmaqdan biri də brendlərimizin, yəni xaricə çıxarılan məhsullarımızın (bura intellektual məhsullar da daxildir) sayının artırılmasıdır. Hansı ki, bu məhsullar Azərbaycan brendi ilə dünyaya yayılır, ictimailəşir, ticariləşir.
Gəlirəm, mövzumuzun əsas mətləbinə: dəfələrlə şahidiyəm ki, Dövlətin tanınmış informasiya agentlikləri Prezident İlham Əliyevin sərəncamlarında qeyd olunan “Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti” sözünü bütün mətnlərdə “UNEC” kimi işlədir. Axı istənilən addəyişmədə bir məqsəd olmalıdır. Əgər məqsəd universitetin adının dünyaya tanıdılmasıdırsa, onda belə çıxır ki, bu təhsil ocağı Azərbaycana deyil, hansısa bir mücərrəd məkana-ölkəyə aiddir. Xarici ölkələrdə necə bilməlidirlər ki, UNEC Azərbaycanın təhsil müəssisəsidir. Düşünürəm ki, kimlərsə, bu məsələdə iki bəd niyyəti ilə alver edir: birincisi, UNEC adının dünyaya sırıdılması ilə Azərbaycanın adının gizlədilməsinə nail olmaq; İkincisi: Azərbaycan Prezidentinin sərəncamlarında, digər hüquqi aktlarda yazılan ifadələri təhrif etməklə həmin dövləti sənədlərin əhəmiyyətini heç endirmək, kölgə salmaq!
Hörmətli redaksiya! Düşünürəm ki, bu məsələdə əvvəlki kimi prinsipiallığınızı axıra kimi göstərməlisiniz. Mətbuatın gücü böyükdür. Hətta deyim ki, bir müddət əvvəl iqtisadi mövzuya aid beynəlxalq konfransda iştirak edirdim, yanımda Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin professorlarından biri dayanmışdı. Türkiyəli iqtisadçı alimlərdən biri ilə tanış olanda mən özümü və harada işlədiyimi söylədim, ADİU müəllimi isə özünü UNEC-in müəllimi kimi təqdim etdi. O bizdən aralanandan sonra Türkiyədən olan professor məndən soruşdu ki, o, hansı ölkənin universitesidir?
Belə suallarla çox tanışıq. Niyə Moskva, Kazan, Sank-Peterburq, Ankara, Berlin, Madrid… universitetlərində mənsubiyyət saxlanılır, amma ADİU-da isə yox? Azərbaycanın özünə gəlincə, bizdə məsələn, Azərbaycan Texniki Universiteti, Azərbaycan Mühəndislik Universiteti, Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti, yaxud Azərbaycan Dillər Universiteti yazılır, amma Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti isə UNEC kimi təqdim edilir. Hansı ölkəyə mənsubluğu isə bilinmir. Buna təhsil islahatı deyirlərsə, təəssüflənirəm.
V.Rzayev,
İqtisadçı

«Təzadlar» bir müddət əvvəl dərc etdiyi bir araşdırma yazını (müəllifin yuxarıda toxunduğu mövzuya uyğunluğunu nəzərə alaraq) aşağıda təqdim edirik:

AzərTAC Prezidentin sərəncamına niyə düzəliş edir?

Hesab edirik ki, Dövlət informasiya agentliyi olan AzərTAC bu məsələdə nəsə yalnışlığa yol verir. Düzdür, ola bilsin bizim heç o boyda İA-ya irad bildirməyimiz doğru deyil. Amma biz konkret fakt və sübuta istinad edərək məsələnin nə dərəcədə rəsmiyyətdə olmasına diqqəti çəkmək istəyirik. Belə ki, AzərTAC 5 mart 2014-cü ildə belə bir rəsmi məlumat yaydı:
“Ə.C.Muradovun Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin rektoru təyin edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq qərara alıram:
Ədalət Cəlal oğlu Muradov Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin rektoru təyin edilsin.
İlham Əliyev,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri,
5 mart 2014-cü il”.
Göründüyü kimi, məhz AzərTAC-ın yaydığı bu rəsmi məlumat-sərəncamda “UNEC” sözü yoxdur. Amma AzərTAC sonrakı məlumatlarında ADİU-nu “UNEC” kimi reklamlatmaqdadır. Təkcə son vaxtlar AzərTAC-ın yaydığı çoxsaylı məlumatlarında ADİU “UNEC” kimi təqdim edilib. Məsələn, agentliyin 27.10.2017-ci il tarixli bülletenində “UNEC magistrləri üçün Mikolos Romeris Universiteti ilə iki diplom imkanı”, 23.10.2017-ci il tarixli bülletenində “UNEC-də yeni layihə: “Gənc bankir məktəbi- 3””, 12.10.2017-ci il tarixli bülletenində isə “UNEC Finlandiya universitetləri ilə əməkdaşlıqda maraqlıdır” və s. başlıqlı xəbərlər yer almışdır.
“Təzadlar”dan xatırlatma: “Əmtəə nişanları və coğrafi göstəricilər haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun I fəsil, Ümumi müddəalar, “Maddə 1. Əsas anlayışlar” hissəsində deyilir: “Bu Qanunda istifadə edilən anlayışlar aşağıdakı mənaları daşıyır: əmtəə nişanı - sahibkarın əmtəələrini və ya xidmətlərini digər sahibkarın əmtəələrindən və ya xidmətlərindən fərqləndirən və qrafik təsvir edilən nişan və ya nişanların hər hansı bir uzlaşmasıdır (kombinasiyasıdır)”.
Beləliklə, bu o demək deyilmi ki, rektor Ədalət Muradov qocaman Ali təhsil ocağına sahibkar gözü ilə, özü də əmtəə kimi baxır.

“UNEC” adına rəsmi etiraz var, amma...

Qeyd edək ki, “Təzadlar” bu incə mövzuya kifayət qədər yer ayırıb. Məsələn, tarixi keçmişə malik olan Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin rektoru 2016-cı ildə gözlənilmədən universitetin adını dəyişdirməyə cəhdlər etdi. Lakin buna imkan verilmədi. Məlumata görə, Dövlət qurumları ADİU-nun adının UNEC-ə çevrilməsinə qəti etiraz ediblər. Dövlət qurumlarının etirazına və imtinasına zidd olaraq UNEC ideyasının müəllifləri bunu universitetin bir brendi kimi qələmə verməyə başladılar. Onlar gücü özlərinə yaxın sayt və KİV-lərdə bu adı reklamlamağa verdilər. Lakin bu nə inadkarlıq idi? Bilən yoxdur... Şübhəli məqam odur ki, niyə məhz Dövlət İqtisad Universitetində Türkiyədəki bəzi universitetlərlə bağlı şəxslərin rəhbər vəzifələrə gətirilməsindən sonra belə bir inadkar məsələ ortaya çıxdı. Uzun illərdir imici üstündə olan Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin adını dəyişmək kimə və nəyə lazım idi? Məsələn, əgər UNEC “University of economy” deməkdirsə, bu necə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin bir brendi ola bilər? Əgər bu brenddirsə, özündə nəyi ehtiva edir, məhsul olaraq nədir? Əgər əmtəə və ya məhsuldursa, onda adı niyə “University of econmomy”dir? Yəni, birbaşa olaraq Universitetin rəsmi adının ekvivalentidir. Və nə üçün hər yerdə unversitet UNEC kimi, UNEC isə universitet kimi təbliğ olunur? Bu Ədalət Muradovun yeni kəşfidirmi? Əgər UNEC - “University of economy” deyilsə, bəs nədir? Burada hər hansı bir gizli şifrlər varmı? Sizcə, diqqətli oxucu, cənab Prezident İlham Əliyevin Ədalət Muradovun rektor təyinatı barədə yuxarıdakı sərəncamında olmadığı halda, universitetin rəsmi saytında və bir sıra KİV məlumatlarında “UNEC rektoru”, “UNEC müəllimi”, “UNEC tələbəsi” kimi ifadələrin işlədilməsi nə dərəcədə məntiqlidir?
***
Onu da xatırladırıq ki, “UNEC”, ADİU-nun bir brendi kimi Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən 2016-cı il yanvarın 21-də rəsmi qeydiyyata alınıb. Brend təsdiqlənərkən Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi xüsusi təsnifatın 41-ci sinfinə istinadla (tərbiyə etmə, tədris prosesinin təmin edilməsi, əyləncələr, idman və mədəni-maarif tədbirlərinin təşkili), ikinci isə 42-ci sinfini (elmi və texnoloji xidmətlər və onlara aid elmi tədqiqatlar və işləmələr, sənaye analizi və elmi tədqiqatlar üzrə xidmətlər, kompüterlərin texniki və proqram təminatının işlənməsi və təkmilləşdirilməsi) əsas götürüb.
“UNEC”i isə inadla Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti əvəzinə universitet adı kimi tanıtmaq və təbliğ etmək ilk növbədə ölkə qanunlarına hörmətsizlikdir. BMT-nin İqtisadiyyat Komissiyasının abreviaturası olan “United Nations Economic Commission-un qısaldılmış adı “UNEC” kimi yazılır. Onu Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin adı kimi abreviaturada təqdim etmək isə plagiatlıqdır. Rəsmi şəxslərin və KİV-lərin isə bu plagiatlığa dəstək verməsi başadüşülən deyil...
Ötən gün Cenevrə şəhərində BMT-nin Avropa İqtisadi Komissiyası (UNECE) çərçivəsində BYD kitabçası tətbiq edilməklə beynəlxalq yük daşımaları haqqında Gömrük Konvensiyasının (BYD Konvensiyası, 1975-ci il) İnzibati Komitəsinin (AC.2) 69-cu sessiyası olub. Sessiyada Azərbaycandan da nümayəndə iştirak edib. Bu barədə ölkənin bütün xəbər agentlikləri məlumat yayıb, o cümlədən «Təzadlar». Gördüyünüz kimi, BMT-nin Avropa İqtisadi Komissiyasının (UNECE) adının ingiliscə ifadəsi də UNEC-ə gəlib dirənir. İndi gəlin bu tapmacadan baş açın… İnanmırıq ki, ADİU-da bu adı Azərbaycansız brendləşdirmək istəyənlər bu tapmacanın cavabını bilirlər.
Səbuhi