Krım baharının 10 illiyi münasibəti ilə REN TV tarixi hadisələrlə bağlı silsilə reportajları davam etdirir. 2014-cü ilin mart ayının ortalarında referendum başlamazdan əvvəl yarımadada son saatlar geri sayılırdı - regionun 2 milyon sakini üçün bu, onların taleyini dəyişmək şansı idi. Bir tərəfdən ukraynayönlü radikallar, digər tərəfdən isə informasiya müharibəsi alovlandıran Qərb mediası var gücü ilə bunun qarşısını almağa çalışırdı. Yerli jurnalistlər qondarma həmkarlarının külli miqdarda təxribatları ilə üzləşməli oldular.
Tezadlar.az xəbər verir ki, “İzvestiya”nın müxbiri Meri Badunts onlarla necə davrandıqlarını belə izah edir.
10 il əvvəl Ukraynadakı çevrilişdən sonra Krım və Sevastopol sakinlərinə Kiyev hakimiyyəti ilə işlərin yaxşı getmədiyi aydın oldu. Yarımadada Krım baharı başladı. Xüsusilə fevralın 26-da ukraynalı təxribatçıların aqressiv əhval-ruhiyyədə Krım parlamentinin binasını ələ keçirməyə, yarımadada əsl qırğın törətməyə və Maydan ssenarisini təkrarlamağa cəhd etməsi həyəcanlı idi.
Jurnalistlər belə bir mühitdə işləyirdilər: o vaxt yaxşı internet və populyar ani messencerlər olmadan.
"Həmin gün mən redaktor, xəbərlərin baş redaktoru idim. Bütün bunlar bizdən 500 metr aralıda baş verirdi. Başa düşürdüm ki, vəziyyət nəzarətdən çıxsa, bu izdihamın birinci olacağını başa düşürdüm. Yaxşı, ələ keçirmə adətən olur: telekanalın, poçtun, teleqrafın, rabitənin və başqa hər şeyin”, - jurnalist Yekaterina Zueva bildirir.
Sevastopol. Bizim günlərimiz. Şəhərin fəxri lövhəsində Elena Anisimovanın fotoşəkili var. O, Krım baharı başlamazdan əvvəl öz xalqına kömək etməyə başlayan ilklərdən idi. Bekrutovo sakinləri və təhlükəsizlik qüvvələri üçün ilk humanitar yardım mərkəzləri jurnalistlər tərəfindən açılıb. Şəhərlilər isti corabdan tutmuş dərmanlara, hətta mürəbbəyə qədər hər şeyi gətirirdilər. Yük Kiyevə çatdırılıb. Sözdə və əməldə kömək etdilər.
Jurnalist Yelena Anisimova xatırlayır: “Mənə “ana, narahat olma” kimi anonim zənglər gəlirdi. “Cəhənnəmdə çürük”, “gəlib səni öldürəcəyik”, “sən və Berkut cəhənnəmə gedəcəksən” sözləri var idi.
O vaxt Sevastopolda xəbərləri ancaq televiziyadan öyrənmək mümkün idi. Yalnız bir kanal işləyirdi. Sevastopol jurnalistləri informasiya blokadasını sözün əsl mənasında yarıblar. Təxribatların və informasiya müharibəsinin qarşısı alındı. İvan Klepaçov təhlükəsizlik qüvvələri ilə birlikdə yarımadaya qəribə əşyalarla gələn əcnəbi həmkarlarını ifşa edib.
“Mən və özünümüdafiəçilər redaksiyalardan birinin yerinə getdik və onları tapdıq, orada jurnalistlər həqiqətən oturub xəbərlər yazırdılar, gülləkeçirməz jiletlər, dəbilqələr, avtomobil nömrələri olan bəzi sənədlər, valyutalar, ingilis dilində vərəqələr tapdıq. Onlar bu an Sevastopolda baş verən hadisələrin əhəmiyyətini təkzib etməyə çalışırdılar və deyirdilər ki, mitinqə gələnlər əslində, guya sənət adamlarıdır”, - jurnalist İvan Klepaçov bildirib.
O vaxtlar həqiqəti söyləmək bir çox insana karyerasını başa vurdu. Britaniyalı jurnalist Graham Phillips 2014-cü ildə Amerikanın “Politico” nəşri ilə əməkdaşlıq edib. İlk nəşrdən sonra əlaqələr kəsildi. Onlar Krımda insanların könüllü olaraq referenduma getdiyi həqiqətini eşitmək istəmirdilər.
"Onlar mənim məqaləmi redaktə etmədən dərc etməlidirlər. Bunu 100% etmədilər. Amma orada həqiqət var idi. rc etməlidirlər. Bunu 100% etmədilər. Amma orada həqiqət var idi. Necə ki, həqiqətən Krımda idi, insanlar necə səs verdilər", - jurnalist Qrem Fillips bildirib.
2014-cü ilin fevral-mart aylarında dünyada əsas xəbər Krım yarımadasındakı vəziyyət oldu. Buraya dünyanın hər yerindən üç mindən çox jurnalist gəlmişdi.
Həmin hadisələrlə bağlı məqalələr, qeydlər, hekayələr, reportajlar - minlərlə yazılar hazırlanıb. Lakin 10 il sonra Krım bütün dünyada mühüm xəbər meykeri olaraq qalır, lakin indi onlar inanılmaz nailiyyətlərdən və müasir tarixdə heç kimin edə bilmədiyi şeyi adi insanların necə etdiyindən danışırlar.
E.ŞİRİNOV
